Jak leczyć różne rodzaje kaszlu?

Kaszel | Dzieci | COVID-19

Istnieje wiele rodzajów kaszlu. Kaszel może być suchy, może być również mokry (produktywny). Niektórym zdarza się jeszcze mieć tzw. fałszywy kaszel, który udajesz przez telefon dzwoniąc do swojego szefa, gdy próbujesz uzyskać dzień wolny od pracy (do czego nie namawiamy 😉).

Ale żarty na bok; kaszel jest naturalnym odruchem obronnym, który pomaga utrzymać płuca czyste i zdrowe.1 Jednak w przypadku infekcji, takiej jak przeziębienie lub grypa, kaszel staje się uciążliwy i nie daje spać przez całą noc, uniemożliwiając odpoczynek i regenerację.

W artykule omówiono różne rodzaje kaszlu, jego przyczyny oraz możliwe sposoby leczenia i radzenia sobie z nim.

Ile wyróżniamy rodzajów kaszlu?

Niektóre powszechne rodzaje kaszlu to:

  • suchy, nieproduktywny kaszel,
  • produktywny, mokry kaszel,
  • kaszel nocny,
  • ostry kaszel,
  • przewlekły kaszel.

Kaszel suchy vs mokry

Mówi się, że „trzech rzeczy nie da się ukryć: kaszlu, biedy i miłości”. Jak twierdzą niektórzy badacze, to stare przysłowie odnosi się do naszego odruchu kaszlu. Kiedy nasz organizm chce kasłać, nie można zrobić niczego, aby ten odruch powstrzymać.2

Zazwyczaj używamy terminu „suchy kaszel”, aby opisać kaszel bez śluzu lub flegmy, oraz „mokry” lub „produktywny”, aby opisać kaszel z flegmą.3 W czasie przeziębienia lub grypy oba rodzaje kaszlu są spowodowane przez ten sam czynnik: infekcję wirusową. Kiedy w drogach oddechowych pojawia się stan zapalny, odruch kaszlu staje się częstszy ze względu na ich nadwrażliwość; może także nastąpić wzrost produkcji śluzu.1,3

W czasie przeziębienia lub grypy możesz mieć zarówno suchy kaszel, jak i kaszel mokry – w różnych momentach trwania infekcji wirusowej.1 Zwykle kaszel zaczyna się jako „suchy” (nieproduktywny), a później przekształca się w mokry (produktywny), kiedy stan zapalny obejmuje dolne drogi oddechowe, powodując, że płuca wytwarzają śluz.1

Rodzaje dźwięków kaszlu u dorosłych i dzieci

Kaszel można również pogrupować w różne kategorie w zależności od jego brzmienia.

Na przykład typy dźwięków kaszlu u dorosłych obejmują:4

  • kaszel ciężki, jak uderzenie w dzwon,
  • grzechoczący,
  • luźny,
  • produktywny,
  • świszczący,
  • szczekający.

U dzieci kaszel można również pogrupować w zależności od rodzaju dźwięku. Rodzaje kaszlu u dzieci obejmują:5

  • suchy kaszel jak w przypadku przeziębienia lub grypy,
  • suchy/staccato, jak w przypadku zapalenia płuc,
  • szczekający, jak w przypadku krupu,
  • szczekający/trąbiący, jak w przypadku kaszlu psychogennego,
  • spazmatyczny, jak w przypadku krztuśca.

Zalecamy wizytę u lekarza w celu zdiagnozowania rodzaju kaszlu, zwłaszcza u dzieci, aby upewnić się, że wykluczone są jakiekolwiek poważniejsze schorzenia.

Aby dowiedzieć się więcej, przeczytaj Kaszel u dzieci: przyczyny i leczenie?

Kaszel ostry vs. przewlekły

Kaszel można również kategoryzować według czasu jego trwania.

Pod tym względem kaszel może być:6

  • Ostry: Jest to krótkotrwały kaszel; trwa 3 tygodnie lub krócej.
  • Podostry: kaszel trwa od 3 do 8 tygodni.
  • Przewlekły: trwa najdłużej. Kaszel przewlekły trwa dłużej niż 8 tygodni.

Aby dowiedzieć się więcej o tym, co może być przyczyną uporczywego kaszlu, przeczytaj „Kaszel przewlekły u dzieci i dorosłych: przyczyny i leczenie”

Jak leczy się kaszel?

Nie ma jeszcze leku, który mógłby wyleczyć kaszel wywołany infekcją dróg oddechowych, taką jak przeziębienie lub grypa. Istnieje jednak wiele rzeczy, które można zrobić, aby złagodzić objawy oraz kilka rodzajów syropu na kaszel, które możesz wypróbować.

Na przykład możesz spróbować leków przeciwkaszlowych, które tłumią odruch kaszlu, dzięki czemu zmniejszy się twoja wrażliwość na kaszel.6 Kiedy natomiast kaszel staje się mokry, leki wykrztuśne mogą pomóc w usunięciu śluzu.6

Te środki na kaszel są zwykle dostępne bez recepty.

Jak leczyć suchy kaszel?

Oto kilka wskazówek, jak złagodzić suchy kaszel:7,8

  • Pij dużo wody – organizm powinien być dobrze nawodniony. Utrzymasz w ten sposób śluzówkę gardła nawilżoną, dzięki czemu ukoisz suchość i łaskotanie wywołanie podrażnieniem gardła.
  • Wypij smaczny, ciepły napój, taki jak herbata z miodem i cytryną, aby ukoić gardło.
  • Sięgnij po pastylkę do ssania, lody lub słodkie cukierki, które możesz ssać. Pomoże to nawilżyć gardło i złagodzić podrażnienie.
  • Zjedz łyżeczkę miodu.8
  • Spróbuj siedzieć prosto i unikać leżenia na plecach, ponieważ może to wzmóc kaszel.8
  • Leki bez recepty na kaszel, mogą złagodzić kaszel poprzez zahamowanie odruchu kaszlu. Mogą również zmniejszyć nadwrażliwość śluzówki towarzyszącą infekcji.6,9
  • Wykazano, że niektóre dostępne bez recepty leki ziołowe, takie jak babka, tymianek i prawoślaz również łagodzą kaszel.9,10

Jak leczyć kaszel mokry?

Oto kilka wskazówek, jak złagodzić mokry, produktywny kaszel:

  • Spróbuj położyć się na boku lub siedzieć prosto. Pozycje te pomogą usunąć flegmę z płuc.7
  • Rób inhalacje parą, wdychając opary gorącej wody lub biorąc gorący prysznic.7
  • Próbuj oddychać przez nos, ponieważ oddychanie przez usta może nasilić kaszel.
  • Środki na kaszel dostępne bez recepty, takie jak ambroksol (Mucosolvan11), mogą rozrzedzić śluz w drogach oddechowych i pomóc go usunąć.9 Badania naukowe udokumentowują, że ambroksol (Mucosolvan11) ma również właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające.9

Jak złagodzić kaszel nocny?

Oto kilka wskazówek, jak złagodzić kaszel w nocy:

  • Spróbuj spać na boku, a nie na plecach.8,12 Kiedy śpisz na plecach, zwęża się światło gardła, co może drażnić receptory kaszlu i uczynić cię bardziej wrażliwym na kaszel.
  • Możesz także spróbować spać w pozycji lekko wyprostowanej.8 Użyj poduszek, aby podeprzeć się podczas snu, ponieważ może to pomóc w oddychaniu i usuwaniu flegmy z płuc.8
  • Wykazano, że ambroksol (Mucosolvan11) może łagodzić kaszel w nocy.13 Jest to również środek szybko działający.14

Kiedy kaszel staje się poważnym objawem?

Kaszel może być spowodowany wieloma czynnikami, od przeziębienia po zapalenie oskrzeli, astmę lub alergie.6 Dlatego ważne jest, aby nie diagnozować się samodzielnie i zawsze konsultować się z lekarzem, jeśli kaszel cię niepokoi.

Warto również skonsultować się z lekarzem, jeśli występuje u ciebie którykolwiek z następujących objawów:15

  • kaszel utrzymuje się dłużej niż 3 tygodnie,
  • kaszel jest silny lub nagle się pogarsza,
  • oprócz kaszlu masz ogólnie złe samopoczucie,
  • poza kaszlem, odczuwasz ból w klatce piersiowej lub masz trudności z oddychaniem,
  • tracisz na wadze,
  • masz powiększone węzły chłonne (wyczuwalny obrzęk szyi lub ból),
  • masz osłabiony układ odpornościowy lub przechodzisz chemioterapię.

Jeśli kaszlesz krwią, niezwłocznie udaj się do lekarza.15

FAQ

  • Najczęstszą przyczyną kaszlu u dorosłych jest infekcja górnych dróg oddechowych lub przeziębienie.15 Infekcje te mogą wywoływać zarówno kaszel suchy, jak i mokry.15

  • Spróbuj spać na boku, a nie na plecach.12 Możesz także wziąć lek OTC Ambroksol (Mucosolvan11). Wykazano, że ambroksol (Mucosolvan11) może łagodzić kaszel nocny.13 Uwaga - nie należy przyjmować ambroksolu przed snem.11

  • Infekcji COVID najczęściej towarzyszy suchy kaszel.16 U niektórych osób występuje jednak również mokry, produktywny kaszel.16

  • Kaszel w przebiegu zapalenia płuc może być suchy lub mokry z flegmą.17

DODATKOWA

RADA

Różne rodzaje kaszlu oznaczają różne przyczyny i rodzaje leczenia - niektóre są bardziej groźne niż inne. Nie lekceważ swojego kaszlu, w zależności od jego rodzaju weź sprawę w swoje ręce, lub skonsultuj się z lekarzem.

Dowiedz się więcej

    1. Eccles R. Understanding the symptoms of the common cold and influenza. Lancet Infect Dis. 2005 Nov;5(11):718-25. doi: 10.1016/S1473-3099(05)70270-X. PMID: 16253889; PMCID: PMC7185637.
    2. Song WJ, Morice AH. Cough Hypersensitivity Syndrome: A Few More Steps Forward. Allergy Asthma Immunol Res. 2017 Sep;9(5):394-402. doi: 10.4168/aair.2017.9.5.394. PMID: 28677352; PMCID: PMC5500693.
    3. Morice, Alyn H., A new way to examine acute cough in the pharmacy, The Pharmaceutical Journal, accessed 20 December 2022, available at https://pharmaceutical-journal.com/article/research/a-new-way-to-look-at-acute-cough-in-the-pharmacy
    4. Smith JA, Ashurst HL, Jack S, Woodcock AA, Earis JE. The description of cough sounds by healthcare professionals. Cough. 2006 Jan 25;2:1. doi: 10.1186/1745-9974-2-1. PMID: 16436200; PMCID: PMC1413549.
    5. Alsubaie H, Al-Shamrani A, Alharbi AS, Alhaider S. Clinical practice guidelines: Approach to cough in children: The official statement endorsed by the Saudi Pediatric Pulmonology Association (SPPA). Int J Pediatr Adolesc Med. 2015 Mar;2(1):38-43. doi: 10.1016/j.ijpam.2015.03.001. Epub 2015 Mar 20. PMID: 30805435; PMCID: PMC6372369.
    6. Sharma S, Hashmi MF, Alhajjaj MS. Cough. [Updated 2022 Aug 18]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493221/
    7. NHS Inform, Cough - Long-term effects of COVID-19, accessed December 20, 2022, available at https://www.nhsinform.scot/long-term-effects-of-covid-19-long-covid/signs-and-symptoms/long-covid-cough
    8. BMJ Best Practice, Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Management recommendations, accessed December 20, 2022, available at https://bestpractice.bmj.com/topics/en-gb/3000201/management-recommendations
    9. Kardos P, Dinh QT, Fuchs KH, Gillissen A, Klimek L, Koehler M, Sitter H, Worth H. German Respiratory Society guidelines for diagnosis and treatment of adults suffering from acute, subacute and chronic cough. Respir Med. 2020 Aug-Sep;170:105939. doi: 10.1016/j.rmed.2020.105939. Epub 2020 Apr 25. PMID: 32843157.
    10. Murgia V, Manti S, Licari A, De Filippo M, Ciprandi G, Marseglia GL. Upper Respiratory Tract Infection-Associated Acute Cough and the Urge to Cough: New Insights for Clinical Practice. Pediatr Allergy Immunol Pulmonol. 2020 Mar;33(1):3-11. doi: 10.1089/ped.2019.1135. PMID: 33406022; PMCID: PMC7875114.
    11. ChPL Mucosolvan, 30 mg/5 ml, syrop, zatw. 04.2022.
    12. NHS Sussex Community, Useful tips if you’re recovering from COVID-19, accessed December 20, 2022, available at https://www.sussexcommunity.nhs.uk/downloads/covid-19-rehabilitation-resources/sleep-rehab-resources.pdf
    13. Kardos P, Beeh KM, Sent U, Mueck T, Gräter H, Michel MC. Characterization of differential patient profiles and therapeutic responses of pharmacy customers for four ambroxol formulations. BMC Pharmacol Toxicol. 2018 Jul 4;19(1):40. doi: 10.1186/s40360-018-0229-y. PMID: 29973292; PMCID: PMC6030777.
    14. Opracowano na podstawie:
      - Ambroksol łagodzi kaszel oraz skraca czas jego trwania. Opracowano na podstawie Wytycznych Niemieckiego Towarzystwa Pneumonologii i Chorób układu Oddechowego dotyczących diagnostyki i leczenia dorosłych pacjentów z kaszlem ostrym, podostrym i przewlekłym. Kardos P, et al. German Respiratory Society guidelines for diagnosis and treatment of adults suffering from acute, subacute and chronic cough. Respir Med. 2020 Aug-Sep;170:105939.
      - Od pierwszego dnia znacznie ułatwia odkrztuszanie oraz znacznie zmniejsza lepkość wydzieliny. Na podstawie Germounty J et al. Clinical efficacy of ambroxol in the treatment of bronchial stasis. Clinical trial in 120 patients at two doses Respiration 1987; 51(Supply 1): 37-41.
    15. NHS, Cough, accessed December 20, 2022, available at https://www.nhs.uk/conditions/cough/
    16. Song WJ, Hui CKM, Hull JH, Birring SS, McGarvey L, Mazzone SB, Chung KF. Confronting COVID-19-associated cough and the post-COVID syndrome: role of viral neurotropism, neuroinflammation, and neuroimmune responses. Lancet Respir Med. 2021 May;9(5):533-544. doi: 10.1016/S2213-2600(21)00125-9. Epub 2021 Apr 12. PMID: 33857435; PMCID: PMC8041436.
    17. NHS Inform, Pneumonia, accessed 20 December 2022, available at https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/lungs-and-airways/pneumonia

    MAT-PL-2301779